De Corona Lockdown dag 15: de 12 meest dodelijke virussen ter wereld
Dag 15 van de "intellectuele lockdown" en dus tijd voor een nieuw topic binnen het thema: een overzicht van de 12 meest dodelijke virussen op aard. Want corona a.k.a. COVID-19 is allesbehalve prettig en heeft behoorlijk wat impact op de wereld. Waar slechts 0,1 procent normaal gesproken komt te overlijden door de griep, is het sterftecijfer van corona 3.4 procent. Maar het kan (uiteraard) nog veel erger.
De strijd met virussen gaat overigens al een behoorlijke tijd terug. Maar wat is een virus nou eigenlijk? Wikipedia-copy-paste:
Een virus is een microscopisch klein deeltje dat bestaat uit erfelijk materiaal, verpakt in een eiwitomhulsel. Virussen worden pas biologisch actief als zij cellen van levende organismen binnendringen. Virussen hebben geen eigen voortplantingsapparaat en geen eigen stofwisseling
De pokken en mazelen zijn overigens de oudste virussen die het voor het eerst op de mens hadden gemunt duizenden jaren geleden. Varianten van de griep zijn vanaf het jaar 1580 vastgelegd en de meest heftige variant daarvan, de Spaanse griep, zou mogelijk tot 50 miljoen doden hebben geleid in 1918.
1. Marburgvirus
De heftigste op de lijst; het Marburgvirus. Lijkt op Ebola en veroorzaakt koorts, hoofdpijn, uitslag en in latere stadia bloedingen en gestoorde leverfunctie. Vleermuizen zijn volgens onderzoekers de dragers en het wordt overgedragen via lichaamsvloeistoffen. Kans op overlijden kan oplopen tot 80% en er is géén medicijn. 😳
2. Ebola
Net als Marburg is Ebola een ernstige infectieziekte, die voornamelijk in Afrika voorkomt en vaak gepaard gaat met bloedingen in het lichaam. Het is overdraagbaar door direct contact of door het eten van besmet vlees. Kans op overlijden: 50%. Ook hier is geen medicijn voor.
3. Hondsdolheid (Rabiës)
Hondsdolheid, ook wel rabiës genoemd, is een dodelijke infectieziekte en leidt tot zenuwverschijnselen zoals verlamming, stuiptrekkingen en kramp. Het kan zelfs je hersenen aantasten. Vaak in het buitenland opgelopen door een beet of krab van een ziek dier. Kans op overlijden is 100%, tenzij je het behandelt. Echter zijn er wereldwijd maar enkele gevallen bekend van mensen die rabiës hebben overleefd.
4. HIV
HIV, oftewel het humaan immunodeficiëntievirus, is een seksueel overdraagbaar virus. Het verzwakt het afweersysteem van de mens en kan, als het niet behandeld wordt, leiden tot aids. Het veroorzaakt griepverschijnselen, hoofdpijn, koorts en opgezette lymfeklieren. Er is vooralsnog geen echt medicijn voor, enkel hiv-remmers. Wel is er zicht op betere oplossingen. Er zijn naar schatting 32 miljoen mensen wereldwijd aan overleden.
5. Pokken
Voor onze generatie geen gevaar meer, aangezien het virus door de wetenschap is uitgeroeid in 1980, maar tot de achttiende eeuw een belangrijke doodsoorzaak bij kinderen. Het veroorzaakt blaasjes, uitslag en met pus gevulde huidverdikkingen op het lichaam.
6. Hantavirus
Er zijn verschillende soorten hantavirussen (HPS), komen overal in de wereld voor en zijn afkomstig van muizen en ratten. Ze veroorzaken griepachtige klachten en nier- of leverklachten. Kans op overlijden is 35%.
7. Influenza
Het Influenzavirus (griep) is een besmettelijke ziekte van de luchtwegen. We hoeven je niet uit te leggen wat dat is, maar niet iedereen lijkt te weten dat het virus jaarlijks tot 3 tot 5 miljoen ernstige zieken en 290.000 tot 650.000 doden leidt.
8. Dengue (knokkelkoorts)
Dit virus is de veroorzaker van 'dengue fever' wat in de volksmond ook wel knokkelkoorts wordt genoemd en wordt overgedragen door muggen die je overdag steken. De meeste infecties verlopen zonder ziekteverschijnselen maar volgens de WHO raken jaarlijks wel 50 tot 100 miljoen mensen besmet. In bepaalde gevallen kan er ook een hemorragische koorts ontwikkelen waarbij het sterftecijfer rond de 20% ligt als het niet wordt behandeld.
9. Rotavirus
Een rotavirusinfectie is een besmettelijke ziekte waarbij de maag en de darmen ontstoken raken. Je ontwikkelt koorts, misselijkheid, overgeven en heftige waterdunne diarree. In Nederland komt dit het meest voor bij kinderen tussen de 6 maanden en 2 jaar oud. De ziekte is vooral dodelijk in ontwikkelingslanden waar volgens de WHO in 2018 maar liefst 453.000 kinderen jonger dan 5 jaar aan zijn overleden.
10. SARS-CoV
Deze humaan coronavirus is de verwekker van SARS. Deze virussen veroorzaken neusverkoudheid en het kan bij de mens een (lagere) luchtweginfectie veroorzaken. Het verscheen voor het eerst in 2002 in de provincie Guangdong in het zuiden van China, waar het aanvankelijk alleen bij vleermuizen voorkwam. Na de uitbraak in China verspreidde het virus zich over 26 landen. SARS heft een sterftecijfer van 9,6% en er bestaat nog geen goedgekeurd vaccin.
11. SARS-CoV-2
Je raadt het al; SARS-CoV-2 behoort tot dezelfde grote familie als SARS-CoV, oftewel de coronavirussen. Deze variant, die de ziekte COVID-19 veroorzaakt, dook in 2019 voor het eerst op in de Chinese stad Wuhan en heeft in 2020 een wereldwijde impact. Mensen die ouder zijn of onderliggende gezondheidsproblemen te hebben lijken meer vatbaar voor het virus waarbij het koorts, kortademigheid en in sommige gevallen een ernstige longontsteking veroorzaakt.
Op moment van schrijven zijn er 845.634 mensen besmet geraakt waarbij 41.437 mensen zijn overleden.
12. MERS-CoV
Ook MERS (Middle East Respiratory Syndrome) is een zogenaamde coronavirus en dit dook in 2012 voor het eerste op in het Midden-Oosten en in 2015 in Zuid-Korea. Ook deze variant is hoogstwaarschijnlijk afkomstig van vleermuizen en is via kamelen bij de mens beland. Het veroorzaakt overgeven, koorts, hoesten en kortademigheid.
MERS ontwikkelt zich vaak tot een longontsteking en is met een sterftecijfer van 30-40% een van de meest dodelijke virussen die via dieren op mensen zijn overgesprongen. Net als bij SARS-CoV en SARS-CoV-2 heeft MERS geen goedgekeurde behandelingen of vaccin.